شه‌‌‌هید Ú©Ù‡‌‌‌ریم خدری

 Ø´Û•Ù‡ÛŒØ¯ كەریم كانی بەردی

كوردی بێناز و چارە ڕەش لە وەڵاتی خۆیان بێگانەن و زاڵمی چەوسێنەر دەیان بەڵای بۆ دروست کردوون. كاتێك كە چارەنووسی گەلێك كەوتە دەست دوژمنانی خوێنیەوە، وەك گەڵای خەزەڵوەر بەدەم بای دەسەڵاتی بێبەزەیی دەسەڵاتی داگیر كەرەوە بە ڕەنگ زەردی پەرت و بڵاوبونەوەو چارە نووسیان بەدەست خۆیانەوە نەبوو، کوا باوك و دایكی نازشكاو دەتوانن نازی جگەر گۆشەكانیان بكێشن؟
هەموو بنەماڵەیەك هەناسە ساردە و لە ژیان دڵ ساردە. كوا گوڵی گەشاوەی كۆرپە و نەمامی گەش و زەنوێری مێر منداڵ لە باخچۆڵەو باغی هیچ خێزانێك دا دەبینی، تا دڵت بە بێ دایك و بابان بسووتێ و بێخەمبێ لە ڕاست خاوەن دایك بابان؟لە كوردەواری خۆمان دا كە بۆ پیرۆزانەی منداڵ دەچوون دەگوترا بەنازی دایك و باوك گەورە بێت. ئەو قسەیە قسەی كۆنە، هی ئەو ڕۆژگارانەیە كە لە كوردەواری دا تەنیا هەتیوی بێ كەس بێ ناز بوو، دەنا هەموو كەس بەرز وبەڕێز دەژیا و نازی دەبوو لە لای دایك و باوب و كەس وكارو عەشرەت و خزم و ئاومال. قسەی ئەو دەمەیە كەناز لە كوردەواری دا نازی دەبورد و ناز بێناز نەببوو. نازدار خۆشەویست بوو و ناز هەڵگر بە دەسەڵات و بەزەیی و خەم خۆر بوو. نازدار خۆشی و ئاوری دەدی، پێی وابوو نازی دەبێ و نازهەڵگریش دەیهەویست لە دەسەڵات و بەزەیی خۆی بەشی چاوەڕوانان بداو لەو خێر و بێرەی كە بە دەستیەوەیەتی خۆشەویستی بەهرە بەرێ.
بەڵام ئێستێ كێ لە كوردەواری دا بەرزە و كێ لە خۆشیدایە و كێ دەسەڵاتی هەیە و كێ دڵی كراوەیەو كێ ناوی ناز و نازداری لە بیرماوە، تا ناز بكاو ناز هەڵگرێ؟ هەموو كەس بێنازە و هەموو كەس بێ باب و دایكە و هەموو كەس بێ كەس و كارە و هەموو كەس دەست بە سەرە و دەر بە دەر و ڕووت و هەژارە و هەموو كەس كۆیلە و دیلی دەستی بێگانەیە، تەنیا شتێك كە لە دڵی خەڵكی كوردەواری دا ڕیشەی داكوتاوە هەر دێ و زیاتر ڕیشە دادەكوتێ ئەویش قینە لە ڕژیمی دیکتاتۆر، قینە لەوەی كە نە ژیانی بە دەست كوردەوە هێشتوە نە نیشتمان، قینە لەو دوژمنەی كە لە لاوە دێ چارە ڕەشی بۆ كورد دەهێنێ و چارەنووسی لە دەست دەستێنێ. گیان و ویژدانی لێدەكڕێ بە داهاتی خاك و نیشتمانەكەی. ئەو قینە بۆتە ڕێگە و بەرنامە و ئامانج. ئەو قینە لە زانكۆی بێدادی داگیركەران دا فێر دەبێ كە لە هەموو شار و دێ و گەڕەك و دەشت و دەرێك دا نەدارە و زانكۆیەكی تێكڕایی بە پیرو جوان و ژن وپیاو و منداڵ و مێر منداڵ و باوك و دایكدار و بێ باب و دایكەكان لەو زانكۆیە دا دەرس دەخوێنن. دەرسی هێرش بردن دەرسی چش لە ژیان كردن، جا لەو زانكۆیە دا بێ باب و دایكەكان چاكتر ئامۆژگاری هەڵدەگرن كە كەسێكیان نیە جار جار دڵیان بداتەوە و دەردی داگیر كەرانیان هەر نەبێ بۆ ماوەیەكی كەمیش لە بیر باتەوە. بۆ كوڕانی كوردەواری بۆتە دەریای قین و شەپۆل دەدات. هێندێ جاش و خۆفرۆش نەبێ كە تۆیان گۆڕیوە و ناویان جاشەو کە هەتا چاوەڕوانی تێ گەیشتنی مرۆڤیان لێناكرێ، دەنا هەموو خەڵكی كوردەواری تێكڕا دەرسی قین و تۆڵە لە دوژمن و داگیر كەرانیان وەر گرتووە، بەتایبەت بێ كەسەكان و بێ داك و بابەكان كە پەڵە لە ئامۆژگاریان نەكەوتوە، بۆیە لە ناو ئەو بێنازانەدا كە بە نازی دایك و بابی ناز شكاو گەورە نەبوون، شێرە كوڕانێك دەبینین كە ئاوری شۆڕشیان بە ئاوری قین و ئاوردووی لەشی بێ داشدار و بێ نازیان هەل دەكەن و بە كڵپە و بڵێسە ڕادەگرن، بۆ وێنە لاوی بێوێنە كەریم خدری ڕادەنوێنین. ئەو لاوە لێهاتووە كە بێنازی دایك و باب و لە ماڵی خزمانی دوور و نزیك بەبێ نازی، ژیانی منداڵی و مێر منداڵی بردەسەر، لێهاتوو لە كڵ دەرهاتوو بوو. ڕۆڵەیەكی دەست هەڵێن و دوژمن تۆقێن بوو. شەهید كەریم خدری بزەی شادمانی و هیوا هەمیشە لەسەر لێوی بوو، بە ڕووخۆش و دڵ دامەزراوی، خۆشی و شادی دەخستە دڵی هاوەڵان و دڵ دامەزراوتری دەكردن. شەهید كەریم خدری كوڕی خلە حاجی لە ساڵی ١٣٤٥ لە دێی كانی بەردی ناوچەی بانە لە دایك بوو، كە باوك و دایكیان بەرەو جیهانی نەدیار بارگەیان پێچاوە و بێداشدار مایەوە، لە ماڵی هێندێ لە خزمان ژیانی منداڵی بردە سەر. شەهید كەریم خدری لە تەمەنی ١٦ ساڵی دا واتە پاییزی ١٣٦١ هاتە ناو ڕیزی پێشمەرگەكانی سازمانی خەباتەوە. بۆ ماوەیەكی كەم خۆی لەناو هاوەڵان دا دیاری كرد و لێهاتوویی و دەست هەڵێنی خۆی دیاری كرد. شەهید كەریم خدری لە هەموو چالاكیەكانی لكی شەهیدانی دەشتە تاڵ لە ساڵەکانی ٦٢و ٦٣ دا بەو پەڕی قارەمانیەوە بەشداریكرد تا لە بەیانی ڕۆژی ٢١ی خەزەڵوەری ١٣٦٣ لە كاتێك دا كە لەگەڵ دەستەیەك لە هەواڵانی دەچوون بۆ دانانی كەمین لە كانی گاكرە، مینێكی دوژمن لەژێر پێی دا تەقیەوە ، بە داخێكی گرانەوە لاقێکی پەڕی و چەند برینێکی سەختی دیکەی هەڵگرت و دەرمان و تیمار چارەی نەكرد. بەداخەوە دوا نیوەڕۆی ئەو ڕۆژە لە دێی مووسەك گیانی پڕ لە ئیمانی فڕی بۆ كۆڕی شەهیدانی سوورخەڵاتی كوردستان و تەرمی پیرۆزی لە گۆڕستانی مووسەك خرایە باوشی نیشتمانەوە.
هەزاران سڵاو لە گیانی پڕ ئیمانی شەهید کەریم خدری و هەواڵانی .