بەم پشت تێکردنە ، ئەژنۆی پێدا دەدەن

سەردان وپێوەندیە دیپلۆماسیەکانی ڕژیم تا ئێستا بێ ئاکامە ولە دوایین سەردانی محمد جواد زەریف وەزیری دەرەوەی ڕژیم بۆ هەر یەک لە ژاپۆن وعێراق ئەوە زیاتر بەدیار کەووت. عێراق کە زەمامداریەکەی لە دەست شیعەیە و کۆی جومگە سەرەکیەکانی حاکمیەتی ئەم وەڵاتە لەدەست ئەم گرووپ و لایەنەیە، لە ماوەی چەند ساڵی ڕابردوودا وەک ئێرانی دووهەم بۆ دەسەڵاتی وەلی فەقێیە ئەژمارو چاو لێکراوە وحاکمانی تاران پێیان وابووە دەسەڵاتی عێراقی ئێستا و ئێران دوو گیانن لە یەک لاشەدا وهەر بەم پێوانە هەڵسوکەوتیان لەگەڵ ئەم وەڵاتە کردووە. ئاخوندانی ئێران لە هەموو کایەسیاسیەکانی عێراق ڕۆڵی یەک لاکەرەوەیان گێڕاوە و چاودێرانیش ئەوە دووپاتە دەکەنەوە کە ئەمریکا دەسەڵاتی بەرێی بەعسی بەقازانجی ئاخوندان ڕووخاند وئەم وەڵاتەی بەدوو دەستی تەسلیم بە ئێران کردووە.. دەسەڵاتی ئاخوندی ئێرانیش بە قۆستنەوەی ئەم هەلە، گەرەکیەتی ڕێگەی هیلالی شیعەی بەعێراقدا تێپەڕێنێ و ئەگەر بۆ ماوەکیش بووبێت ئەم خولیایەی ببێتە واقیع و لەڕێگەی دروست کردنی حەشدی شیعی وبەکارهێنانیان بە ئارمانجی گەیشتن بە ڕوئیاکانی تائێستا توانیویەتی لەم خەونە نزیک ببێتەوە. بەڵام لەم تەنگژەو قەیرانی ئابووری وسیاسی ئەم دواییە کە وەڵاتە یەکگرتووەکان بەسەر دەسەڵاتی ئاخوندیدا سەپاندی و لەهەموو بارەکان بەتایبەت ئابووری، گڵۆڵەی ڕژیمی خستۆتە لێژی و دەستە ودامێنی هەموو لاێیکی کردووە، دەسەڵاتی ئێستای عێراقی ناچار بە پێدا چوونەوە کردووە و لەم بارەوە دەبێ هەڵوێستی نیشتمانی بە دەسەڵاتی ئێران نیشان بدەن.

عێراقیەکان هاتنە زمان و ناڕاستەوخۆ پێیان گوتن بەرژەوەندی خۆمان زۆر لەپێش قازانجی ئێوەوەیە و بەهەموو نرخێک ئامادەنین لەگەڵتان بمێنینەوە. محمد حەکیم وەزیری دەرەوەی عێراق لە کۆنفڕانسێکی ڕۆژنامەوانی خۆی لەگەڵ زەریف ئاماژەی بەوەدا کە لەپشت ئێران دەبن، بەڵام ئەوەشی نەشاردەوە کە عێراق بۆ ئەوان گرینگە وبەهەر تێچووێیک بێت خۆیان دەپارێزن و خۆیان لەو شەڕ وهەرا و بەزمە دەپارێزن کە ئی ئەوان نیە. سیستانی گەورە مەرجەعی باڵای شیعەش بێ لایەنی عێراقی لە ئەگەری شەڕی نێوان واشنگتۆن وڕژیمی ئێران ڕاگەیاندووە وهەریەک لە سەرۆک کوتلە وڕەوتە سەرەکیەکانیشە بێدەنگیان هەڵبژاردووە، بێجگە لە هادی عامری نەبێت کە ئەویش وێدەچێ تەنیا تەزاهورێک بێت وبەس. لە یەکەم ڕۆژەکانی چوونەدەری ئەمریکا لە هەنگاوی هاووبەش واتە(بەرجام) ،پێ دەچوو وەڵاتانی یەکێتی ئوروپا وهەریەک لەچین وڕووسیەش کە خوازیاری مانەوەی ڕێکەوتنە کە بوون بێدەنگ نەبن وهەڵوێستیان ببێت ،بەڵام هەریەک لەم وەڵاتانە بەبێدەنگی مانەوە و هێندێک پشتیووانی لابەلا نەبێت، هەڵوێستێکی دیکەیان لەخۆ نیشان نەدا و بە پشتیوانی نەکردنیان لە ڕژیم، دەسەڵاتی ئاخوندیان گۆشەگیرتر لەڕابردوو کرد.

ڕژیم کە هێلکەکانی خستبووە سەبەتەی یەکێتی ئورووپا و ئەژمارێکی تایبەتیشی بۆ عەرووس وچین دەکرد ولەسەر ئەم خویندنەوەیە دژایەتیێکی ڕەهای ئەمریکای دەکرد، لەڕاستیدا خۆی خستە تەڵەیێکی بێ دەرباز بوون و هەموو هەوڵەکانی ڕابردووی لەمەر وەدەست هێنانی دڵی قازانج پەرستان بێ ئاکام مانەوە و بەگشتی ڕیسه‌‌‌که‌‌‌ی لێ بوه‌‌‌وه‌‌‌ به‌‌‌خوری و ئاڵۆز وشێواو کە وێ دەچێ تەسلیم بوونێکی وەهای بەدوودا بێت کە هەر خۆیان بزانن چۆن دەبێت ! دوایین کردەوە وهەڵوێستی ئەم وەڵاتانە گومانێکی نەهێشتەوە کە ڕژیمی ئێران لە گۆشەگیری تەواو دایە و هەڵوێستی پۆتین سەرۆک کۆماری عەرووس لەهەمبەر لەشکرکێشی سپای ئەمریکا بۆ کەنداو وئەگەری هەڵایسانی شەڕ لەنێوان وەڵاتە یەکگرتووەکان وئێران، کە گووتبوی ڕووسیە تیمی ئاگر کوژێنەوە نیە، ئەو ڕاستیەی بۆ جیهانیان ئاشکراتر کرد کە تەنانەت نزیک وبخورانی سەرمایەی خەڵکی ئێران، دەسەڵاتی ئاخوندی ناپارێزن و بنەمای ئەم دۆستایەتیەیان بنچینەێیکی ئابووریە وبەس، لەم پێوەندیەشدا ئەمریکا بۆ ئەوان مەحوەرتر و گرینگرە وئامادەنین لەسەر دەسەڵاتێکی لەرزۆک وناخەڵکی قازانجی خۆیان بخەنە مەترسی. تریزامەی سەرۆک وەزیری دەست لەکارکێشاوەی بریتانیا لەبارەی مەترسی ناووچەیی ڕژیمی ئاخوندی هەڵوێستی ڕوونی خۆی ڕاگەیاند و گوتوویەتی کە ئێمە لەهەر بەرکەوتن وهەڕەشەێیک لە پاڵ ئەمریکادا دەمێنینەوە و پشتیوانی دەکەین.

هەر لەم پێوەندیەدا ماکرۆن سەرۆک کۆماری فەڕانسە هەڕەشەکانی ڕژیمی ئێرانی لەبارەی کشانەوەی ڕژیم لە بەرجام ڕەد کردەوە وگووتی ئێمە شەرت ومەرجی ئێران قبووڵ ناکەین.. حکومەتی چین کە بۆ ئێران جێگەی پشت پێ بەستن بوو ، بە موخالەفەت نەکردنی سەپاندنی ئابڵوقەی ئابووری ئەمریکا بۆسەر تاران، ئاماژەی پاڵ دانی چین بە ئەمریکا وپشت کردنی لە ئێران دا بە ئاخوندان و ئەو مەجال ودەرفەتەیان بۆ نەهێشتۆتەوە کە هیچ هیوا وهومێدیکی بە دەرباز بوون لەم دۆخە هەبێت. ئەم گۆشەگیری وزەبوون کردنەی ئاخوندان بەرهەمی کار وکردەوەیانە لە ناووچە وجیهان بەگشتی وهەر بەم پێیە کۆدەنگیێکی گرینگ بۆ بەچۆکدا هێنانی دروست بووە و لەوانەیە بە ڕازی بوونی ڕژیمی تاران بە ملدان بە 12 خاڵەکەی ئەمریکا و جێبەجێ کردنیان تەنیا ناوێک لە جمهوری ئیسلامی بمێنێتەوە بەس، ئەویش دەبێ لەنێو زبڵخانەکانی مێژوودا بۆی بگەڕێیت.