گەورەترین مەترسی بۆ سەر حکومەت و دەسەڵاتە دیکتاتۆرەکان، گەلە. بۆ رەواندنەوەی ئەو مەترسیە دیکتاتۆرەکان هێزی سەرکوتگەری زۆر لە دەوری دەسەڵاتەکەیان کۆدەکەنەوە کە لە ئەگەری هەر جوڵەیەکی جەماوەری ئەو هێزە بە توندترین شێوە سەرکوتى بکاو لە ناوی بەرێ.
یەکێک لەو دەسەڵاتە دیکتاتۆرانەی کە دەمەوێ قسەى لە سەر بکەم رژێمى ئێرانە. ئەو رژێمەى تەنها دەزانێ بە زمانى زۆر و هێز بەرەورووی جەماوەری ئێران بێتەوە. لە مێژووی دەسەڵاتداری نگریسیدا بە مەبەستى دەمکوت و سەرکوتى هەر جۆرە دەنگێکی ئازادیخوازی و ناڕەزایەتى جەماوەری ئێران، زیاتر لە 26 جۆر ناوەند و هێزی سەرکوتگەری دامەزراندوە. وەک دەبینین ئەو هێزانە رۆژانە بەشێوەی جۆراوجۆر و بەبیانووگەلی جیاجیا دەکەونە راوەدونان و گرتنى لاوان و ژنانی وەڵات.
رژێمى ئێران هەموو هەنگاوێک بە ئەمنیەتى و مەترسی بە سەر دەسەڵاتى خۆی دەبینێ، هۆی ئەو روانگەی رژێم دەگەرێتەوە بۆ ئەوەی کە سەرانى ئەو دەسەڵاتە لەو راستیە گەیشتوون کە لە نێو جەماوەری ئێراندا جێگەیەکیان نیە و جەماوەری ئێران نە لەو ئیدۆلۆژیە دواکەوتووەی کە بە زۆر بەسەریاندا سەپاوە و نە لە سیاسەت و بەرێوبەریەى وەڵات رازین، بۆیە لە هەر دەرفەتێک کەڵک وەردەگرن بۆ ئەوەی ئەو دەسەڵاتە لە ناوبرن و بیخەنە سەتڵدانى مێژووەوە.
گەورەترین مەترسی بۆ سەر حکومەت و دەسەڵاتە دیکتاتۆرەکان، گەلە. بۆ رەواندنەوەی ئەو مەترسیە دیکتاتۆرەکان هێزی سەرکوتگەری زۆر لە دەوری دەسەڵاتەکەیان کۆدەکەنەوە کە لە ئەگەری هەر جوڵەیەکی جەماوەری ئەو هێزە بە توندترین شێوە سەرکوتى بکاو لە ناوی بەرێ.
یەکێک لەو دەسەڵاتە دیکتاتۆرانەی کە دەمەوێ قسەى لە سەر بکەم رژێمى ئێرانە. ئەو رژێمەى تەنها دەزانێ بە زمانى زۆر و هێز بەرەورووی جەماوەری ئێران بێتەوە. لە مێژووی دەسەڵاتداری نگریسیدا بە مەبەستى دەمکوت و سەرکوتى هەر جۆرە دەنگێکی ئازادیخوازی و ناڕەزایەتى جەماوەری ئێران، زیاتر لە 26 جۆر ناوەند و هێزی سەرکوتگەری دامەزراندوە. وەک دەبینین ئەو هێزانە رۆژانە بەشێوەی جۆراوجۆر و بەبیانووگەلی جیاجیا دەکەونە راوەدونان و گرتنى لاوان و ژنانی وەڵات.
رژێمى ئێران هەموو هەنگاوێک بە ئەمنیەتى و مەترسی بە سەر دەسەڵاتى خۆی دەبینێ، هۆی ئەو روانگەی رژێم دەگەرێتەوە بۆ ئەوەی کە سەرانى ئەو دەسەڵاتە لەو راستیە گەیشتوون کە لە نێو جەماوەری ئێراندا جێگەیەکیان نیە و جەماوەری ئێران نە لەو ئیدۆلۆژیە دواکەوتووەی کە بە زۆر بەسەریاندا سەپاوە و نە لە سیاسەت و بەرێوبەریەى وەڵات رازین، بۆیە لە هەر دەرفەتێک کەڵک وەردەگرن بۆ ئەوەی ئەو دەسەڵاتە لە ناوبرن و بیخەنە سەتڵدانى مێژووەوە.
ئەو رژێمە دواکەوتوو دیکتاتۆرە، لە ترسی جەماوەری وەزاڵەهاتووی ئێران کێچ کەوتۆتە کەوڵی، وە تەنیا هۆی راگرتنى دەسەڵات و سیستەمەکەیان بەستۆتەوە بە دامەزرانى هێزی سەرکوتگەر و تۆقێنەرو بەکرێگیراو لە ئێران. هەروەها ساڵانە و لە سەرەتای دەستپێکی وەرزعی گەرما دەستدەکا بە پەیرەوکردنى هەندێ پیلان و بەرنامەی سەرکوتگەرانە لە ژێر ناوی ئەمنیەتى کۆمەڵایەتى.
لە حاڵێکدا دەسەڵاتدارانى رژێم پەرە بە ناوەندە سەرکوتگەرەکان دەدەن کە خەڵکی ئێران لە ژێرباری قورسی ژیاندا پشتیان شکاوەو گرانى و بێکاری و دیاردە کۆمەڵایەتیەکان لەو وەلاتە رۆژ بە رۆژ لە زیاد بووندایە. بەڵام دەسەڵاتداران بە جێی ئاوڕدانەوەو دۆزینەوەی چارەسەر بۆ کێشەکانى خەڵک، تەنیا بیریان لای زیاتر سنووردار کردنی ژیانى خەڵکە. لە راستای زیاتر فشار خستنە سەر خەڵکی ئێران لە رۆژانى رابردوودا رژێم هێزێکی سەرکوتگەری دیکەی لە ژێر ناوى پۆلیسی هەست پێنەکراو (پلیس نامحسوس) دامەزراندوە.
تەلەفزیۆنى رژێم رۆژی 30 خاکەلێوە 1395 بە بڵاوکردنەوەی گرتەیەکی ویدئویی لە ژمارەیەک خەڵکی مەدەنى، هاوکات لە وتووێژێکدا لەگەڵ پاسدار حسین ساجدی نیا فەرماندەی هێزەکانى ئینتزامى تاران، رایگەیاند لەمەودوا هێزێکی 7000 کەسی لە تاراندا لە ژێر ناوی پۆلیسی نامەحسوس دەست بەکار دەبێ.
ئەو پاسدارەی هێزى بەناو ئینتزامى، ئەرکەکانى ئەو هێزە نوێ یە کە هێزێکی جاسووسیە بەو جۆرە خستەڕوو، دەڵێ: ئەو هێزە بۆ ئەوە دامەزراوە کە نیگەرانیەکانى خەڵک کە 4 خاڵە، چارەسەر بکات. ئەو خاڵانەی کە بەپێى قسەى ناوبراو بوونەتە هۆی نیگەرانى خەڵک بریتین لە:
ئەزیەت و رێگری لە ئافرەتان (مزاحمت نوامیس)
رێگری لە بێ حیجابی (کشف حجاب)
حەرەکەتى مەترسیدار لەکاتى شۆفیریدا (حرکات خگرناک راهنمائی و رانندگى)
ژاوەژاو و دەنگى بەرز! (آلودگی ێوتى)
ئەو پاسدارە لە قسەکانیدا باس لە چۆنیەتى کارەکانى ئەو هێزە سەرکوتگەرە نوێیەى رژێم دەکاو دەڵێ: پۆلیسی نامەحسوس ئیجازەی رووبەروو بوونەوەی کەسی نیە، تەنیا ژمارەی ماشینەکان دەنوسێ یان ناونیشانى ماڵى کەسەکان دەدۆزێتەوە و بە SMS دەینێرێ بۆ ناوەند. هەتا کەلانتەری گەڕەک ئەو کەسەى خەتای کردوە بانگ بکا بۆ ئەوەى لەبارەی کارەکەى روونکردنەوە بکات یان سزا بدرێ. لە درێژەى قسەکانى دا ئیشارە بە خاڵێکی گرینگ دەکاو دەڵێ: ئەگەر کەسەکە بە پێى خۆی چوو بۆ کەلانتەری باشە دەنا دەیهێنن و ئیتر هەتا دوایی...!
لە وەڵاتێکدا کە رۆژانە 480 خانەوادە لەیەک جیا دەبنەوەو لەبەر یەک هەڵدەوشێن. 11 کەس خۆی دەکوژێ. بەشێوەی مامناوەند 3 کەس ئێعدام دەکرێ. لە رۆژێکدا 7200 کەس دەچنە ریزى بێکارانەوە و بە ئاماری بێکاری زیاد دەبن. لە سەرانسەری ئێراندا رۆژانە 16 بۆ 17 ناڕەزایەتى و مانگرتن روو دەدا. ئاو و برق و نان رۆژ بە رۆژ گرانتر دەبێ. وەلاتێک کە ئابووریەکەى لە ژێر باری گەندەڵی و فەسادى دەسەڵاتداراندا چەماوەتەوە. ئایا تەنیا نیگەرانى سەرەکی خەڵک بۆق لێدان و سەر پۆش و متۆرسواری و مەتەڵەک وتنە؟!
رژێمى ئێران وەک هەمیشە بۆ بە لارێدا بردنى داوا و ویستى خەڵک، هەروەها بۆ زیاتر ترساندن و تۆقانى جەماوەری ئێران لە ژێر هەندێ ناوی خودساختە هێزی بەکرێگیراوی زیاتر لە دەوری خۆیان کۆدەکەنەوە بۆ ئەوەی بتوانن مەترسی نافەرمانیە مەدەنیەکان و سەرهەڵدانە جەماوەریەکان کەم کەنەوە.
هاوکات وەک لە دوای راگەیاندنى ئەو هێزە سەرکوتگەرە نوێیەدا بینیمان، هەر زوو رۆحانى کەوتە رەخنەگرتن لە دامەزران و شێوەی کاری ئەو هێزە و راوێژکار و ئورگانەکانى سەربە رۆحانى لە تاران هاواریان بەرز بوبەوە و رایانگەیاند کە ئاگاداری شێوەی کار و ئەرکی ئەو هێزە نین. لەمەڕا بۆمان روون دەبێتەوە کە دامەزرانى ناوەندێکی لەو جۆرە کە دەستێوەردان لە کار و باری رۆژانەى خەڵکدا بکا، بەشێکە لە پلانى باندى خامنەیی دژ بە باندى رەفسەنجانى رۆحانى، وە هەوڵ دەدەن لەو رێگەوە فشاری زیاتر بخەنە سەر ئەو تاقمە کە لە ئێستادا لەبەرامبەر خامنەیی دا وەستاونەوە. بێ شک ئەم دوو رەقیبە بۆ فشار خستنە سەر یەکتر و پاشقولگرتن لە یەکتر خەڵک بەکار دێنن و لەو پیلانانە قوربانى سەرەکی خەڵکی هەژاری ئێران دەبنە قوربانى. هەر دوو باندى دەسەڵاتدار، لە راست جەماوەری ئێران یەک پیلان و بەرنامەیان هەیەو ئەوەی لە نێوانیاندا روودەدا شەر شەری دەسەڵاتە، دەنا هەر دوولا لەسەر بەرنامە دژە گەلیەکان یەکدەنگ و یەک بڕیارن، بۆیە گەر مێژووی ئەو رژێمە دیکتاتۆرانە بێنینە بەرچاو، دەبینین کاتێ رقی پەنگ خواردووی جەماوەر دەتەقێتەوە، گڵوڵەی ئەو رژێمانە دەکەوێتە لێژی و هیچ هێزێک بە دادیان ناگا.
نەتیجەی ئەو باسە ئەوەیە کە دەمەزرانى ئەو هەموو ناوەندە سەرکوتگەرە لەلایەن رژێمى ئێرانەوە نیشانەى ترسە لە جەماوەری ئەو وەڵاتەو هێزی سەرکوتگەر هیچ کات نەیتوانیوە و ناتوانێ چارەسەری کێشە کۆمەڵایەتى و ئابووریەکان خەڵک بکات. هەروەها دەسەڵاتى دیکتاتۆرى ئێران کە دەسەڵاتێکی جەماوەر پەسەند نیە، وە جەماوەروە پشتیوانى لێ ناکرێ، بێ گوومان نەبۆمبی ئەتۆم و نە مووشکی پێشکەوتوو و نەهیچ هێزێکی سەرکوتگەر ناتوانێ بیمە و لە روخان رزگاریکاو زۆری پێ ناچێ لەلایەن جەماوەری ئەو وەڵاتەوە کۆتایی بە تەمەنى دێ.