عەلی بەهرامی
عەلی بەهرامی
مێژووی گهلی کورد لێوانلێوه له ئازار و مهرگهسات و رووداوی دڵتهزێنی دهستی نهیاران و داگیرکەران به سهری دا، لاپهرهیێک له دیرۆکی ئهو گهله بێ مافه نییه ئازار و زامێکی قوڵ و بێ بهزییانهی تێدا تۆمار نهکرابێ. یهک لهو ئازار و رووداوه دڵتهزێنانهی له لایهن رژیمی بهعسی رووخاو بهسهر گهلهکهماندا هات شیمیایی بارانی شاری سهردهشت و کوشتن و بریندار بوونی سەدان مرۆڤی بێ تاوانی کورد بوو.
٧ی پووشپهری ساڵی ١٣٦٦ی کۆچی خۆری رژیمی بهعسی عێراق، لهکردهوهیێکی دڵرهقانه و پێچهوانهی یاسا نێودهوڵهتی و مرۆڤایهتیهکان خهڵکی مهدهنی شاری سهردهشت و دیهاتهکانی دهوروبهری کرده ئامانجی بۆمبه مهرگهێنهرهکانی و لهماوەیێکی کهم دا ژمارهیێکی زۆر له خهڵکی بێتاوانی شاری سهردهشتی شههید و ژهراوی کرد. لهو کردهوه جینایهتکارانهیه دا نزیک به ١٣٠ کهس له خهڵکی سهردهشت شههید و سهرووی ٨٠ ٠ ٠ کهس ژهراوی و زامدار بوون. ئهم تاوانه بهڵگهیێکی دیکه بوو بۆ سهر تاوانهکانی دژمنانی کوردستان که دهیانههوێ ئهم نهتهوه قڕ بکهن و ئاسهواری نههێڵن. ئهم شێوه سهرکوت و هێرشه بۆ سهر نهتهوهیێکی زیندووی وهک کورد، دهچێته خانهی جینۆسایدکردنی نهتهوهیێک و پێویسته کار بۆ ئهوه بکرێت که ئهم پرس وکارهساتانهی که لە مێژووی کورد دا زۆرە، بکرێته بابهتێکی گشتی و له کۆر و کۆمهڵه نێونهتهوهییهکاندا به جینۆساید و پاکتاوکردنی نهتهوهی کورد ئهژمار بکرێت.
چهنده ئاستی ئهو جینایهته به سهرهنج دان به پێوهره ئینسانی و حقوقی و ههورها کاتی روودانی ئهو کردهوهیه پانتایێکی گشتگیر و بهرفراوانی ههیه، ئهوهندهش کهمتهرخهمیهکانی رژیمی ئێران لهدوای ٣٤ ساڵ بەسەر ئهو کارهساته جێگهی داخ و نیگهرانیه.
ئهمرۆ له پاش ٣٤ ساڵ بهسهر ئهو رووداوه دڵتهزێنە، خهڵکی شاری سهردهشت ئێستاش به دهست شوێنهواری گازی ژهراوی خهردهل دهناڵێنن و سهرهڕای ئازاری قورسی مهعنهوی لهکیس دانی خزم و کهس و کار، ئازاره جهستهییهکان بهرۆکی زامدارانی چهکی شیمیایی شاری سهردهشتی بهرنهداوه و لهبهر بێ خزمهتی و گوێنهدانی دهسهلاتدارنی ئێران کە گهندهڵتر و بێ بهزهیی تر له سهدامن، له ههل و مهرجێکی نالهبار دان.
سهرهڕای بهڵینه بهردهوامهکانی دهسهلاتدارانی رژیم نهخۆشخانهیێکی تایبهت به زامدارانی شیمیایی به بوونی دوکتۆری پسپۆر لهبوارهکانی چاو و پێست و سی، لهشاری سهردهشت نهکراوهتهوه و خهڵکی بهش مهینهت دهبێ بۆ دابین کردنی داودهرمان و چارهسهر، ئهویش به نرخێکی گران، سهردانی شاری ورمێ و تهورێز و تاران و... بکهن.
سیاسهتی دژمنکارانهی دهسهلاتدارانی رژیم لهراست خهڵکی کورد به گشتی و به تایبهتی خهڵکی زامداری سهردهشت روون و ئاشکرایه و ئهگهر هێندێک کات باسی لهو خهڵکه زامداره کردبێ تهنیا بۆ بردنه پێشی مهبهست و بهرژهوهندییه گڵاوهکانی خۆی بووه.
بۆ بهرپهرچدانهوهی ئهم سیاسهتهی ڕژیم، پێویسته ههموو ئازادیخوازان وبهتایبهت هێزه خهباتکارهکانی کوردستان، گرینگی زیاتر بهم کارهساتانه بدهن وبهکۆکردنهوهی بهڵگه و دیکۆمێنت، ههوڵهکانی خۆیان بۆ زیاتر ناساندنی ئهم تاوانانه به دنیایی دهرهوه زیاتر چڕ بکهنهوه. پێویسته چهنده بۆ بهجینۆساید ناساندنی شیمیابارانی ههڵهبجهی شههید ههوڵدرا، ئهوهندهش بۆ سهردهشت ههوڵ بدرێ، چونکه ئهم دووکارهساته ڕهمز و هێمای قڕکردنی نهتهوهیێکی ژێردهست و چهوساوهن که به درێژایی مێژوو بهم شێوه غهدریان لێکراوه و ههتا ئێستاش ناتوانن پر ٠به گهروی خۆیان هاواری ئازادیخوازی سهربدهن.