لە سەرەتای ئەم هەزارەیەدا و رێك لە ساڵی 2000 ەوە و لە رۆژی 21 ی فێوریەدا (٢ی ڕەشەمە )بە پێشنیاری وڵاتی بەنگڵادش - كە یەكەمین وڵات بوو بە شوەیەكی تەواو دەستیان دایە بزاڤێکی خەمخۆرانە بە مەبەستی پاراستنی زمانەكەیان. هەر بەو مەبەستە بزوتەنەویەكیان لە بەرانبەر هەژموون خوازی زمانی پاكستانیدا دروست كرد. لە پێناو ئەو ئەرکە پیرۆزەدا، چەندین كەسایەتی رووناكبیریان لێ تیرۆركراو ئەو کەسایەتیامە بوونە قوربانی ئەو ئامانجە.دواتر درێژەی بزووتنەوەکەیان بووە هۆی رزگاریی بەنگاڵادشییەكان لە ژێر چەوسانەوەی پاكستانییەكان. هەر بە هۆی خەباتی مافخوازی و شوناسخوازی و پاراستنی زمانی دایکی ئەو تێکۆشەرانەی بەنگلادش و هەموو خەمخۆرانی زمانی دایکی لە سەرانسەری جیهان،لە دانیشتنی سالانەی نەتەوەیەكگرتوەكان و بە فەرمانی یونسكۆ ڕۆژی ٢ی ڕەشەمەی بە فەرمی وەك "رۆژی جیهانی زمانی دایكی" دەستنیشان كرد. زمانی دایکی بریتیه له ئامرازێک بۆ پهیوهندی کردن و بۆ پاراستنی رۆشنبیری نهتهوهكانو گواستنهوهی ئهو رۆشنبیرییه له جیلێک بۆ جیلێکی ترو كاركردی سیاسی و كەلتووریی هەیە. هەوڵ دان بۆ تواندنەوەی زمانێك و بۆ بەسووك تەماشاكردن یان نەهێشتنی ، هەوڵدانە بۆ نەهێشتنی سەرجەم پێکهاتەو چوارچێوەی سیاسی-كەلتووری ئەو کەسانەی کە بە زمانی نەتەوەی خۆیان و زمانی دایک قسە دەکەن. لەم سەردەمەدا کە بە سەردەمی كلتوورە جیاوازەكان و دیمۆكراسی و ئازادیی جیهانی ناسراوە و میدیا و رۆشنبیری رۆڵیكی گەورە لە بەرچاوڕونیی گەلانی جیهان بە 6هەزار زمانی جیاوازیانەوە ، بە واتای 6 هەزار نەتەوەی جۆراوجۆرن کە زۆربەیان قسه به 100 زمان دهكهن کە زمانی كوردیش له پلهی 59-یهمین زمانی جیهاندایه و باقی زمانەکان لە ژێر باری فشار و مەترسیی لەناوچوندان دەبینن. هەر بۆیە دەبێ هەوڵ بۆپاراستن و گرنگیی پێدان زمانی دایكی و گەشەپێدان و كارپێكردنی لە هەموو کاتەکان و ساڵ و سەدەكانی رابردوو زیاتر هەستی پێدەكرێت و مافێكی سەرەکی و رێزگرتن لە زمانی دایکی قانونێکی جیهانییە. نەتەوەی مافخوازی كوردیش یەكێك لەو نەتەوە بێدەسەڵاتانەی جیهانە كە بە مەبەستی پاراستنی زمانەكەی هەزاران شەهید و هەزاران قوربانی و هەزاران سەركردەی روناكبیری لە پێناوی پاراستن و زمان واتە شوناسی نەتەوەییاندا قوربانی داوە. بۆیە پێویستە لە بەرانبەر سیاسەتی ئاسیمیلەكردنی نەتەوەییماندا لە لایەن داگیركارانی كوردستان و بە تایبەتیش دەسەڵاتی رژیمی ئێران، سیاسەتێكی یەكگرتوانەمان بێت و دەبێ بە هەموو لایەك هەوڵ بدەین پەرە بە زمانی كوردی بدەین و ماڵەكانمان ببن بە فێرگە و دایكانی كورد لە نیشتمانی خۆشەویستمان ببن بە مامۆستای زمانی كوردیی.